Data publikacji:

FIV FeLV – co to znaczy? Kocia białaczka

FIV, czyli wirus nabytego niedoboru immunologicznego, oraz FeLV, czyli wirus białaczki kotów, to dwa wirusy, które są niebezpieczne dla zdrowia i życia kotów. Poznaj objawy białaczki kotów i nabytego niedoboru immunologicznego kotów. Sprawdź, czy można zaszczepić koty przeciwko tym wirusom.
kot u weterynarza

FIV i FeLV – co je łączy?

Oba wirusy wywołują groźne, zagrażające zdrowiu i życiu choroby u kotów. Mówi się, że białaczka kotów to choroba miłości, która rozprzestrzenia się między kotami głównie podczas zabiegów pielęgnujących (wylizywania nawzajem swojej sierści), a wirus FIV rozprzestrzenia się poprzez nienawiść, czyli podczas bójek i nieporozumień między kotami.
FIV to wirus nabytego niedoboru immunologicznego, który można porównać do ludzkiego wirusa HIV. Sam w sobie wirus FIV nie zabija kotów, ale powoduje silną immunosupresję, czyli osłabienie pracy układu immunologicznego. Skutkiem tego są podatność na inne choroby wirusowe i bakteryjne, chudnięcie, ospałość i powolne wyniszczenie organizmu mruczka.
Wirus FIV rozprzestrzenia się poprzez bezpośredni kontakt ze śliną. Ślina jest najważniejszym wektorem przenoszenia wirusów. Do zakażenia dochodzi zazwyczaj podczas bójek kotów. To w taki sposób wirus rozprzestrzenia się między kotami. Z kolei wirus FeLV przenosi się zarówno przez ślinę, kał, mocz, jak i mleko. 
To młode koty, poniżej 1. roku życia, są najbardziej narażone na zarażenie oboma wirusami. Koty będące nosicielami obu wirusów będą najprawdopodobniej zarażać inne koty (z różnym nasileniem) do końca swojego życia. 

Białaczka u kota – w jaki sposób dochodzi do zarażenia?

Wirus FeLV rozprzestrzenia się najczęściej w dużej grupie kotów poprzez kał oraz mocz, ślinę, mleko i inne płyny ustrojowe. Wirus jest wydalany przez koty chore z objawami i bezobjawowych nosicieli. Do zakażenia dochodzi, gdy zdrowy kot przebywa z chorym kotem w tym samym środowisku i korzysta z tych samych produktów lub wchodzi w bezpośredni kontakt z chorym zwierzęciem. Wirus szybko ginie w suchym środowisku, ale zarażenie poprzez zainfekowane przedmioty jest możliwe.
Koty mogą zarażać się wirusem FeLV poprzez:
  • jedzenie ze wspólnej miski,
  • korzystanie z tej samej kuwety,
  • wspólną pielęgnację sierści,
  • kocie bójki, podgryzanie się,
  • kontakt płciowy.
  • Co więcej, chora kotka najprawdopodobniej urodzi martwe lub chore kocięta, ponieważ wirus krąży w organizmie i bariera krew–łożysko go nie dotyczy.

    Przebieg białaczki u kota

    Wirus FeLV po przedostaniu się do organizmu namnaża się w komórkach błony śluzowej jamy ustnej i jamy nosowej. Przenosi się następnie za pośrednictwem krwi do śledziony i szpiku. W ciągu 2–4 tygodni od zakażenia dochodzi do tzw. wiremii, czyli przedostania się namnożonych wirusów do krwi. Z czasem wirus zaczyna atakować inne narządy wewnętrzne.
    Apatia, osłabienie, chudnięcie i podwyższona wewnętrzna temperatura ciała to typowe objawy w tej fazie choroby. Niektóre koty są w stanie zwalczyć wirusa w tym momencie albo jeszcze wcześniej, w pierwszym miesiącu od zakażenia, ale jest to uzależnione od pracy układu odpornościowego. 
    Dalszy przebieg choroby może przebiegać w jednym z trzech scenariuszy:
  • Zwalczenie wirusa FeLV
  • Dobrze funkcjonujący układ immunologiczny u zdrowego kota może rozpoznać i zwalczyć wirusa kociej białaczki bardzo szybko. Replikacja wirusa w organizmie kota jest hamowana i choć wirus wciąż jest obecny w ciele kota, to nie daje absolutnie żadnych objawów. Zwierzę z czasem może wyzdrowieć i być odpornym na wirusa nawet na kilka lat.
  • Zakażenie latentne (uśpienie wirusa)
  • Wirus po dostaniu się do szpiku kostnego rozpoczyna się w nim replikować. Choroba nie postępuje, kot może mieć bardzo łagodne objawy lub nie mieć ich wcale. Kot jest jednak często nosicielem wirusa, czyli wydala go z kałem i płynami ustrojowymi np. moczem i śliną. Kot może zarażać, ale nie musi. To zależy od tego, jak intensywne jest to zakażenie. Objawy choroby mogą się jednak nasilić, gdy wirus zacznie atakować inne organy.
  • Zakażenie, które prowadzi do wystąpienia silnych objawów
  • To zakażenie, którego ciało kota nie jest w stanie zwalczyć. Wirus intensywnie się replikuje i atakuje kolejne organy. Ten scenariusz dotyczy przede wszystkim słabych kociąt. Wirus jest obecny w kale, moczu i ślinie, dlatego chore koty zarażają inne. Objawy są zazwyczaj słabo i umiarkowanie nasilone. Koty są w stanie funkcjonować, ale gorzej się rozwijają (w przypadku młodych kotów) i są bardziej apatyczne w porównaniu ze zdrowymi mruczkami. Choroba prowadzi do wyniszczenia organizmu, która w końcu kończy się śmiercią.
    Objawy białaczki u kotów:
  • objawy anemii (niedokrwistości, czyli zbyt niskiej ilości czerwonych krwinek): blade błony śluzowe;
  • wtórne infekcje bakteryjne, które mogą dawać objawy z układu oddechowego, pokarmowego czy objawy skórne;
  • obniżona wewnętrzna temperatura ciała;
  • powiększone węzły chłonne;
  • osłabienie, ospałość, senność i zmęczenie;
  • niechęć do jedzenia lub obniżony apetyt;
  • spadek masy ciała, odwodnienie;
  • bezpłodność (brak rujek) lub rodzenie bardzo słabych kociąt.
  • Objawy u kotów z niedoborem immunologicznym (FIV):
  • powiększenie węzłów chłonnych, które może utrzymywać się nawet kilka tygodni lub miesięcy;
  • podwyższenie wewnętrznej temperatury ciała (gorączka);
  • obniżenie ilości białych krwinek w krwi, co jest związane z immunosupresją.
  • W miarę postępowania immunosupresji, może dochodzić do wystąpienia nowych objawów klinicznych, które prowadzą do wyniszczenia się organizmu:
  • biegunki, wymioty i chudnięcie;
  • przewlekłe stany zapalne dziąseł;
  • anemia, która objawia się osłabieniem i bladością błon śluzowych.
  • Zwierzęta w zaawansowanym stadium choroby są odwodnione, bardzo osłabione i zmęczone. Niektóre koty mogą mieć też objawy neurologiczne, mogą zapaść w śpiączkę i mogą mieć obniżoną temperaturę ciała. Niestety, takie objawy prowadzą do śmierci zwierzęcia.

    Jak leczyć kota, które jest FIV i FeLV pozytywny?

    Kot, który jest nosicielem jednego lub obu wirusów, wymaga stałej opieki weterynaryjnej. Musisz być tego świadomy. W przypadku zaostrzenia się objawów należy jak najszybciej szukać pomocy specjalisty. Mruczek jest w stanie dobrze i długo żyć, ale nie jest to pewne. W dużej mierze zależy to od jego naturalnej odporności i warunków, jakie jesteś w stanie mu zapewnić.
    Zabiegi lecznicze, które stosuje się u chorych zwierząt, polegają zazwyczaj na podnoszeniu odporności, hamowaniu procesów zapalnych, stosowaniu antybiotyków w celu leczenia nadkażeń bakteryjnych, nawadnianiu zwierzęcia i zapobieganiu odwodnienia, stosowaniu preparatów witaminowych, leków stymulujących apetyt i stosowaniu bardzo dobrej, bogatej diety.
    Jeśli chcesz mieć więcej niż jednego kota, najlepszym rozwiązaniem jest adopcja innego kotka, który także jest nosicielem wirusa. Adopcja lub kupno zdrowego kota może być dla niego wyrokiem. Koty przebywające w jednym środowisku mogą się od siebie zarażać. Trudno temu przeciwdziałać, nawet czyszcząc ich miski czy kuwety każdego dnia.

    FIV i FeLV – szczepienia ochronne

    Szczepienia przeciwko wirusowi niedoboru odporności kotów i białaczce kotów są dostępne, ale ich skuteczność nie jest stuprocentowa. Porozmawiaj z lekarzem weterynarii o możliwości zaszczepienia twojego pupila.
    Zdjęcie: Envato Elements